PTO- Sương sớm vùng biên bồng bềnh vương trên những vạt đồi xơ xác thân ngô còi cọc cuối vụ, bảng lảng trên những nếp nhà của đồng bào dân tộc Mông dọc đường vào xã Cốc Ly. Đối lập với không gian buồn tẻ ngày đông vùng cao Lào Cai, công trường thi công Thủy điện Bắc Hà rộn rã tiếng động cơ hàng trăm xe tải trọng lớn, máy xúc, máy gạt, lu lèn tấp nập ra vào trước ánh mắt và nụ cười rạng rỡ của đồng bào các dân tộc. Bà con, với trang phục dân tộc truyền thống về Cốc Ly chứng kiến ngày đóng cống, dẫn dòng, tích nước hồ chứa chuẩn bị cho tổ máy số 1 phát điện.
![]() |
Thủy điện Bắc Hà trước lúc đóng cống, dẫn dòng tích nước. |
Gắn bó với công trình Thủy điện Bắc Hà từ những ngày đưa máy móc, nhân công lên vùng đất Cốc Ly hoang vu khai sơn phá thạch, qua mỗi đoạn đường, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Licogi 14 Nguyễn Văn Tuấn lại nhanh miệng giới thiệu: “Trước chưa có đường vào đây đâu, dân cư thưa thớt, cảnh vật hoang vu lắm. Anh em tôi ngày nào chẳng phải chạy qua đây để ra chợ mua thực phẩm. Đoạn dốc này có đợt, ngày tôi phải mấy chục lần lên xuống kiểm tra đường ống bơm nước, đầu gối nhiều lúc muốn rời ra…”. Vừa tới nơi, anh đã vội đến khu vực đơn vị mình thi công kiểm tra khối lượng công việc, thăm hỏi, động viên anh em công nhân. Dưới chân con đập sừng sững ngang trời, chặn ngang dòng sông Chảy, anh em công nhân Licogi 14 đang miệt mài làm việc, chạy đua với thời gian. Quyết tâm của mọi người thể hiện rõ qua các đầu xe tải vận chuyển đất đá tấp nập ngược xuôi, qua cánh tay máy xúc cần mẫn vục từng gầu đất lớn, qua các dòng khẩu hiệu đầy thôi thúc: “Cán bộ, công nhân viên Công ty CP Licogi 14 quyết tâm hoàn thành đúng tiến độ phục vụ mục tiêu phát điện”.
Đầu đội mũ nhựa cứng bảo hộ lấm đất bụi công trường, vừa đưa tay ra hiệu hướng dẫn thợ lái máy xúc điều chỉnh hướng múc, Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Vũ Quảng nói to cố át tiếng máy nổ ầm ĩ: “Chúng tôi đang hoàn thiện nốt hạng mục công trình đào hố xói và kênh xả nhà máy để phục vụ phát điện. Sơ sơ chỗ này cũng phải trên trăm nghìn mét khối đất đá phải bóc lên”. Theo lời anh, ngay từ ngày đầu thực hiện dự án, Công ty Licogi 14 đã tập trung nhân lực, phương tiện kỹ thuật nỗ lực khắc phục khó khăn, hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng phần việc. Lúc cao điểm, Công ty huy động lên công trường trên trăm cán bộ kỹ thuật, lái xe, lái máy cùng 50-60 đầu xe tải, máy xúc, máy ủi. Anh em đã phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm không quản ngày đêm, điều kiện sống kham khổ để hôm nay Công ty đã hoàn thành đào khoảng hai triệu mét khối đất đá tạo vai trái và cống dẫn dòng; đào trên 50.000 m3 hố móng đập chính; thi công toàn bộ đường vận hành (16km) và đường nội bộ nhà máy (6km). Chưa dám nói là thành tích, nhưng những gì mà Licogi 14 đã đạt được thời gian qua trên công trường Thủy điện Bắc Hà là rất đáng ghi nhận. Bởi lẽ, để đạt được kết quả này, các anh đã phải nỗ lực vượt qua rất nhiều khó khăn, trở ngại về vốn, địa hình thi công khó khăn.
Là công trình thủy điện lớn nhất trên dòng sông Chảy qua tỉnh Lào Cai với tổng vốn đầu tư trên 2.100 tỷ đồng, theo thiết kế, Thủy điện Bắc Hà có dung tích toàn bộ hồ chứa là 171,1 triệu m3, dung tích hữu ích hồ chứa 103,8 triệu m3. Công suất máy phát 90MW (gồm hai tổ máy, mỗi tổ 45MW). Điện lượng hàng năm là 378,4 triệu KWh. Sau gần bốn năm kể từ khi khởi công, đến nay toàn công trường đã đổ 602.000/ 629.000m3 bê tông, lắp đặt hoàn thành, an toàn ROTO tổ máy số 1, đang tiến hành hoàn thành ROTO tổ máy số 2, trạm OPY cơ bản hoàn thành phần xây dựng và lắp đặt thiết bị đạt 70% khối lượng. Đường dây 220KV đã thi công xong cả 66 móng bê tông, lắp dựng 64 cột và kéo dây được 7,2/27,3km. Toàn bộ gần 5.000 tấn thiết bị cơ khí thủy công và 2.000 tấn thiết bị cơ điện đã được chế tạo, vận chuyển về công trường và đang trong giai đoạn cuối lắp đặt. Dự án đã hội tụ đủ các điều kiện để đóng cống, bắt đầu tích nước chuẩn bị cho phát điện theo sơ đồ phát điện tối thiểu tổ máy số 1 đã được phê duyệt.
Phát lệnh đóng cống, dẫn dòng, tích nước chuẩn bị phát điện tổ máy số 1, ông Nguyễn Văn Vịnh-Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã nhấn mạnh: “Công trình thủy điện Bắc Hà khi hoàn thành đưa vào sử dụng sẽ mang lại lợi ích cho cả chủ đầu tư và tỉnh Lào Cai. Ngoài việc bổ sung nguồn điện lớn cho tỉnh và mang lại lợi ích kinh tế, công trình còn góp phần quan trọng trong việc cắt lũ, điều hòa dòng chảy cho phía hạ lưu, tạo nên một vùng hồ nhân tạo với tiềm năng vô cùng to lớn cho việc phát triển ngành du lịch, vận tải thủy, phát triển thủy sản…, tạo điều kiện thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn, tạo việc làm cho nhiều lao động, góp phần tích cực phát triển kinh tế – xã hội địa phương…”.
Lệnh đóng cống, dẫn dòng, tích nước hồ chứa phát ra, ba tấm bê tông đặc vỏ thép có trọng lượng 70 tấn mỗi tấm từ từ hạ xuống các cửa cống chặn ngang dòng sông Chảy trong tiếng reo hò vui mừng của đông đảo anh em công nhân trên công trường và người dân địa phương. Dự kiến cuối năm nay, tổ máy số 1 sẽ phát điện, không lâu nữa “dòng sáng” từ Cốc Ly mang đậm dấu ấn nhiệt huyết, công sức lao động của doanh nghiệp trên địa bàn đất Tổ Licogi 14 sẽ hòa vào lưới điện quốc gia, góp phần thắp sáng, làm giàu cho mọi miền Tổ quốc.
Cao Khôi